Jak podają nieoficjalne źródła, S&P wstrzymało się do stycznia przed publikacją obniżonych nowych ratingów, dając chwilę świątecznego oddechu europejskim politykom. (5. grudnia S&P ogłosił listę 15 krajów, które ryzykują obniżenie ratingu, m. in Hiszpanii i Włochom grozi to w krótkim okresie, Francji i Niemcom w długim).
Dołączam się do życzeń!
Fitch – zgodnie z obawami (zaleceniami?) Janka Lewińskiego – pogroził palcem Francji zmieniając perspektywy ich ratingu AAA ze stabilnych na negatywne (i zrobił to dosłownie kilkanaście godzin po wpisie JL). Oznacza to, że Fitch szacuje prawdopodobieństwo obniżenia ratingu w przeciągu najbliższych dwóch lat na większe niż 50%.
Na problemy Francuzów składają się według Fitcha głównie:
– Brak przestrzeni w budżecie na amortyzowanie jakichkolwiek dalszych negatywnych szoków (i bez szoków szacują, że dług publiczny wyniesie w 2014 roku 92%). Nieprzewidziane szoki automatycznie obniżą Francuzom rating.
– Rosnące ryzyko przekształcenia się potencjalnych zobowiązań francuskiego rządu w zobowiązania realne (m. in. ze względu na konieczność uruchomienia EFSF czy ESM do którego Francuzi zobowiązali się, że się dorzucą).
– Fakt, że francuskie banki mają wysoką ekspozycję na greckie śmieci (akurat nie publiczne, tylko prywatne)
Te ciekawe wydarzenia poprzedziły wczorajsze posiedzenie Komisji Spraw Gospodarczych i Monetarnych Parlamentu Europejskiego, na których swoje pierwsze, historyczne odwiedziny złożył Mario Draghi, nowy szef Europejskiego Banku Centralnego. Kiedy już tam był i mówił o stabilności systemu kredytowego (kiedy o tym mówił, na sali słychać było pokasływanie), całkiem sporo czasu poświęcił omawiania zachowań wichrzycieli pokroju Fitcha i Lewińskiego, którzy swoimi obawami utrudniają mu pracę i uniemożliwiają udzielania pożyczek pod zastaw nisko ocenianych papierów wartościowych (szczególnie obligacji państwowych).
Powtarzającym się motywem były jego relacje z „niezależnymi” agencjami ratingowymi, które w dobrych czasach miały być gwarantem stabilności, a w złych stały się dla EBC ciężarem utrudniającym drukowanie pieniędzy na ratunek rozpasanym bankom i rządom. Szczególnie tym, które nie mają ochoty same spłacać swoich rachunków i chciałyby z pomocą Draghiego przerzucić koszty rozpasania na wszystkich użytkowników waluty. Dlatego, według Draghiego, najlepiej byłoby, gdyby stworzyć regulacje, zgodnie z którymi wewnętrzne systemy ratingowe umożliwiałyby rezygnację z korzystania z ratingów zewnętrznych, kiedy ratingi zewnętrzne będą odbiegały zbytnio od rzeczywistości (albo marzeń Mario Draghiego).*
Niestety Draghi nie powiedział po co w takim razie w ogóle odwoływać się do ratingów zewnętrznych.
Problemy Draghiego biorą się między innymi stąd, że EBC nie ma mandatu na bezpośredni skup obligacji państwowych państw UE. Na szczęście już od jutra EBC będzie zamiast tego udzielać nieograniczonej wielkości pożyczek bankom strefy euro. Tak, nieograniczonej, na trzy lata, z możliwością spłaty po roku. Jak powiedział Draghi w wywiadzie dla Financial Timesa: „Jedna z reczy, którą banki mogą zrobić za te pieniądze, to zakup obligacji państwowych. Ale to tylko jedna z tych rzeczy i oczywiście nie jest równoznaczna ze skupem obligacji przez EBC.”**
Tak się akurat składa, że na Hiszpańskich i Włoskich obligacjach pospadały na wieść o nowych pożyczkach. Czyli banki zaczęły je skupywać żeby mieć co dać pod zastaw dla EBC. Ale to przecież nie to samo, co bezposredni skup obligacji. To tylko płacenie, za skupowanie ich przez kogoś innego…
UPDATE: Co zabawne, cała operacja może się nie powieść, jeśli banki będą się bały brać obligacje do swoich ksiąg ze względu na obawę przed kolejnymi potencjalnymi stress testami, lub obawę o stygmatyzację na rynku finansowania prywatnego (zwraca na to uwagę Lisa Pollack na ft.com/alphaville). Obecne spadki dochodowości obligacji włoskich i hiszpańskich nastąpiły w końcu zanim uruchomiono nowe pożyczki – co oznacza, że były efektem oczekiwań uczestników rynku wobec tego, co stanie się jutro. Czy jednak jest czego się obawiać, skoro Draghi powiedział wczoraj wprost, że dostarczy bankom tyle płynności, ile trzeba, przez co banki nie muszą się martwić o prywatne źródła finansowania? Taką interpretację zdaje się popierać Bill Gross z Pimco, który na Twitterze napisał, że po programie EBC spodziewa się zabawy w przekładanie pieniędzy z ręki do ręki.
Jak często się okazuje, programy banków centralnych mają problemy z odnoszeniem takiego skutku, jaki był planowany. Wystarczy wspomnieć rynek amerykański, gdzie ekspansja Fedu nie zasiliła rynku kredytów komercyjnych, a raczej salda gotówkowe banków i rynek obligacji amerykańskich. Analogiczne rozwiązanie zapewne ucieszyłoby prezydenta Sarkozy’ego. Jednak los lubi płatać figle…
Z innych wiadomości, za oceanem bezrobocie liczone przez Gallupa rok do roku ani drgnie, a odrobinie rośnie w porównaniu do listopada. Oficjalne rządowe dane BLS oczywiście mówią co innego. Gallup zaleca ostrożność wobec danych rządowych.
—
* Nie chciałbym zostać odebrany jako obrońca agencji ratingowych. Poza pożytecznym ukazywaniem bezprecedensowości obecnego kryzysu, robią też dużo złego. Np. Standard & Poors domagał się niedawno od Draghiego, żeby ten włączył maszyny drukarskie i skupował obligacje bezpośrednio, pod groźbą masowego obniżenia ratingu dla państw strefy euro.
** Polecam cały wywiad, jest na tyle treściwy, że jeden z członków parlamentu pytał Draghiego, dlaczego wszystko, co im powie, wiedzieli z gazety sprzed kilku dni.
Ponad 3 lata temu na łamach oryginalnego Kryzys Bloga, Mateusz Machaj napisał:
Otóż Bloomberg wypowiada wojnę pralni… przepraszam, Systemowi Rezerwy Federalnej, za nieudostępnianie informacji o przeprowadzanych operacjach. Pierwszy news o tym, że Bloomberg zwraca się do sądu, by Fed ujawnił swoje księgi i pokazał jakie śmieci przyjął jest tu.
No i doczekaliśmy się. Po trzech latach koła amerykańskiej machiny sprawiedliwości ruszyły i – wraz z powrotem Kryzys Bloga – dowiedzieliśmy się m.in. jak bardzo bankierzy kłamali na temat wagi pomocy uzyskiwanej z Fedu:
26 marca 2010, CEO JPMorgan Chase & Co. Jamie Dimon powiedział akcjonariuszom, że bank korzystał ze wsparcia Fedu przez Term Auction Facility „na prośbę Fedu i w celu zmotywowania innych do korzystania z systemu”. Nie wspomniał, że jego bank pożyczył przez TAF dwa razy więcej, niż wynosiły ich ówczesne zasoby gotówki, ani że największa pożyczka w wysokości 48 miliardów dolarów nastąpiła 26 lutego 2009, czyli ponad rok po uruchomieniu programu.
Jak pamiętamy, Fed bronił się przed ujawnieniem szczegółowych danych o TAFie twierdząc, że będzie to niepotrzebnie stygmatyzowało banki biorące pożyczki i utrudniało funkcjonowanie systemu ratującego stabilność gospodarki. Innymi słowy, dbał o dobro wspólne, a nie interesy bankierów.
Po przegranej w pierwszej instancji, do obrony Fedu przystąpiło Clearing House Association, LLC, zrzeszenie 17 największych amerykańskich banków. Wykorzystywali swoje olbrzymie pieniądze, by zatrudnić prawników, którzy napisali tzw. Amicus Curiae, pismo przyjaciela sądu, w którym radzili sądowi jak postąpić w tak skomplikowanej sprawie. Wszystko w interesie „skuteczności programów federalnych” i obronie interesów „stron trzecich”. Godna pochwały bezinteresowność.
| Lista członków Clearing House Associated LLC (na szaro – obecni wśród 30 podmiotów najwięcej zyskujących na ukrytych operacjach Fedu*) |
| Citi |
| Banco Santander |
| BB&T |
| BNY Mellon |
| BoA |
| Capital One |
| Comerica |
| Deutsche Bank |
| HSBC |
| JPMorgan Chase |
| KeyBank |
| PNC |
| Royal Bank of Scotland Citizens |
| U.S. Bank |
| UBS |
| Union Bank, N.A. |
| Wells Fargo |
*na podstawie infografiki Bloomberga. Dotyczy istniejących podmiotów (uwzględniono powiązania pomiędzy Wells Fargo i Wachowią; Lloydsem, HBOS i RBS; Mitsubishi UFJ i UB N.A itp)
Jako komentarz do całej tej sytuacji polecam klip Jona Stewarta:
| The Daily Show With Jon Stewart | Mon – Thurs 11p / 10c | |||
| America’s Next TARP Model | ||||
|
||||
Wszyscy pamiętamy TARP. Program ratunkowy dla problematycznych aktywów. Gdzie mówiąc „aktywa” myślimy „zobowiązania”, a mówiąc „problematyczne”, myślimy „bezwartościowe”.
…
Najbardziej znienawidzony program w historii amerykańskiego prawodawstwa.
…
700 miliardów dolarów – tyle było trzeba, by utrzymać stabilność systemu. Co ważne, wiedzieliśmy o tym programie. Ale jak się okazuje, był też drugi program, troszkę mniej znany. Ciekawe, czy możemy usłyszeć ile zostało na niego przeznaczone…
7,7 biliona dolarów – to tyle, co najbardziej znienawidzony program w historii USA razy JEDENAŚCIE!
…
To więcej, niż połowa PKB Stanów zjednoczonych. To dwa razy więcej niż cały budżet federalny.
…
Pieniądze przekazano bankom jako pożyczkę poniżej rynkowej stopy procentowej? Ciekawe jak dużo poniżej stopy rynkowej?
0,01%? Mam dla was pewną wiadomość: To nie jest poniżej stopy rynkowej. TO ZA DARMO!
…
Powtórzmy co się tu działo: Rząd pożyczał pieniądze bankom za 0%. Po czym banki kupując obligacje pożyczały te pieniądze rządowi, na procent. Nasz rząd sprzedawał dolarowe banknoty po 97 centów.
Polecam cały klip. Jest świetny, chociaż to nieco smutne, że najlepszy komentarz ekonomiczny na ten temat widziałem w programie satyrycznym…
© 2024 Kryzys Blog Instytutu Misesa All Rights Reserved.
Follow